Hiperlipidemi Nedir?
Hiperlipidemi, kanda bulunan kolesterol ve trigliserid düzeylerinin yani kan yağlarının normal değerlerinden yüksek olması durumudur. Hiperlipidemi özellikle ateroskleroz (damar sertliği) ve kalp damar hastalığı riskini artırması nedeniyle önemlidir. Hiperlipidemi, vücutta lipoprotein metabolizması bozukluğu sonucu ortaya çıkar. Kanda kolesterol, düşük dansiteli lipoprotein (LDL) ve trigliserid (TG) seviyesi yükselir. Yüksek dansiteli lipoprotein kolesterolü (HDL) düşüklüğü de bu duruma eşlik edebilir.
Hiperlipidemiler primer ve sekoner olarak iki gruba ayrılır. Primer hiperlipidemilerin en önemli nedeni kalıtımdır. Sekoner hipripidemiler ise daha çok şeker hastalığı, böbrek ve karaciğer hastalıkları, obezite, alkol kullanımı, hipotroidi ve ilaç kullanımı gibi nedenlere bağlı olarak gelişir.
Hiperlipideminin Tanısı Nasıl Konulur?
Hiperlipidemi genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Bu nedenle tanısının konulması için doktor tarafından hastadan ayrıntılı bir öykü alınmalı ve muayene edilmelidir. Daha sonra hastanın vücut kitle indeksi hesaplanmalıdır. Kan yağlarının düzeyleri ölçülür. Kan yağlarının ölçümü için 12 saatlik açlık sonrası kan örneği alınır.
Başvuru hangi nedenle yapılırsa yapılsın, aşağıdaki risklerin en az birini taşıyan bireylerde lipid profili ölçülmeli, lipid düzeylerine bakılamayan ancak aşağıdaki risk faktörleri olan tüm hastalara yaşam biçimi değişiklikleri önerilmelidir.
- 45 yaş üstündeki sağlıklı erişkinler
- Postmenapozal kadınlar (fizyolojik veya cerrahi)
- Birinci derece akrabalarında hiperlipidemi ve erken koroner kalp hastalığı ve/veya ani ölüm öyküsü olanlar
- Sigara içenler
- Obezitesi olanlar
- Aterosklerotik damar hastalığı öyküsü olanlar
- Sekonder hiperlipidemi riski taşıyanlar
- Metabolik sendromu olanlar (tanı ölçütlerinden en az 3 tanesi olmalıdır.)
Hiperlipideminin Tedavisi Nasıldır?
Hiperlipideminin tedavisinde öncelikle diyet tedavisi uygulanır. Uygulanan diyet ile kolesterolün kontrol altına alınması gerekir. Diyetle kontrol altına alınamayan hiperlipidemi hastalarda ilaç tedavisi başlanır. Hiperlipidemi tedavisinde statin, fibratlar ve niasin gibi kolesterol düşürücü ilaçlar kullanılmaktadır.
